De klassieke tenniselleboog
Er wordt van tenniselleboogklachten gesproken wanneer iemand last heeft aan de buitenkant van de elleboog. Wanneer de klachten zich openbaren aan de binnenzijde spreekt men van een golferselleboog. De diagnose tenniselleboog geeft niet meteen weer welke structuur in het lichaam verantwoordelijk is voor de last. Net zo min is het altijd duidelijk wat de oorzaak is. Dit geeft meteen aan dat twee mensen met dezelfde pijn niet dezelfde afwijking hoeven te hebben. De therapie kan ook verschillen omdat het ontstaansmechanisme wisselt bij ogenschijnlijk dezelfde klacht.
Bij de tenniselleboogblessure, die inderdaad veelvuldig bij tennissers voorkomt, denken we in eerste instantie aan de klachten die de tennisser heeft opgelopen door het teveel aanspreken van zijn polsstrekkers die bij de buitenknobbel van de elleboog hun oorsprong vinden; vandaar de latijnse benaming "epicondylitis lateralis". Overbelasting wordt dan ook als oorzaak genoemd. Daar kunnen we ons ook wel iets bij voorstellen wanneer wij beseffen welke aanspraak er op het bewegingsapparaat van de elleboog gemaakt wordt tijden de (backhand) tennisslag. De structuur die bij de 'normale' tenniselleboog aangedaan is, is één of meerdere aanhechtingen van de strekpezen van de pols. Een andere mogelijkheid is het ontstaan van myofasciale triggerpoints in de spieren.
Meer informatie over Myofasciale pijn
Aanpassing van de training
Vaak kan een tennisser zelf wel aangeven waardoor er een blessure aan de elleboog is ontstaan. We noemen een aantal mogelijke oorzaken:
- onvoldoende warming-up
- slechte techniek.
- te snel doorgevoerde techniekwijziging (ook al is de nieuwe techniek beter, het kan toch een bedreiging vormen voor het bewegingsapparaat).
- intensiteit te snel opgevoerd.
- aantal trainingen of wedstrijden te dicht op elkaar, dus: te weinig gelegenheid voor herstel aangeboden.
- eenzijdige training (bijvoorbeeld alleen maar aandacht voor de backhand).
- algemene vermoeidheid of een situatie na een ziekte.
Materiaal
Zoals bij alle chronische overbelastingblessures, waar de tenniselleboog er één van is, zal er ook aandacht aan het materiaal besteed moeten worden. Bij tennis denken we dan in eerste instantie aan het racket. Met de hedendaagse technologie is het steeds beter mogelijk rackets te ontwerpen die voor de sporter het minst belastend zijn, toch neemt dit niet weg dat een racket (mede) de oorzaak kan zijn van de blessure. De volgende punten verdienen de aandacht.
- bespanning (liever een wat lager met dunne darmsnaren).
- rackethead niet te klein.
- een niet te licht racket, maar natuurlijk ook niet onprettig zwaar.
- passende grip (niet te klein).
Oorzaken elders
De klassieke (overbelastings) tenniselleboog waarbij dus de strekspieren van de pols overbelast zijn, is hierboven besproken. Dat de polsspieren bij elleboogklachten betrokken zijn geeft al aan dat niet alleen het functioneren van de elleboog door de fysiotherapie beoordeeld moet worden, maar dat ook een verkeerde polsfunctie (m.n. een strekbeperking) verantwoordelijk kan zijn voor de klacht en dus aandacht verdient bij onderzoek en/of therapie. Regelmatig worden echter ook functiestoornissen in de schouder(gordel), nek of bovenrug gevonden die mede verantwoordelijk zijn voor de blessure. Op dat moment is een lokale therapie louter aan de elleboog natuurlijk niet voldoende.
De Lichaamshouding
Het wordt steeds duidelijker dat overbelastingsblessures kunnen voortkomen uit een verkeerde lichaamshouding. Zo kan ook de tenniselleboogklacht voorkomen bij een patiënt met een slappe houding of een instabiele wervelkolom. Wanneer een stevige romp de beweging niet ondersteunt komen er veel meer krachten op de arm (elleboog) terecht met overbelasting tot gevolg. Ter versteviging van de rompstabiliteit worden er in het bewegingsprogramma ook rompspierversterkende oefeningen gegeven en een adequaat gebruik van die spieren aangeleerd.
De totaalbehandeling in vogelvlucht
- inventarisatie van de klacht en de oorzaak ervan.
- lokale therapie ter pijndemping en optimalisatie van de kwaliteit van het weefsel.
- mobiliseren aangrenzende gewrichten: pols, schouder(gordel), wervelkolom.
- versterken spieren die verantwoordelijk zijn voor de tennisbeweging: actieve totalbody benadering.
- verhogen van de belastbaarheid van de blessureregio, o.a. door excentrische training.
- specifieke oefeningen tennisgericht tot en met 100% sporthervatting.
De tenniselleboog: overbelast of verkeerd belast?
Wanneer u leest dat het hebben van de tenniselleboogblessure meerdere oorzaken kan hebben waaronder, techniekfouten, verkeerde houding, onevenwichtigheid in de spierbalans en algemene zwakte rijst de vraag of we deze blessure een overbelastingsblessure kunnen noemen (zoals vaak gedaan wordt) of dat er eerder sprake is van een verkeerde belasting. Daar valt over te discussiëren, maar u begrijpt dat wij er niet van uit gaan dat een lokale behandeling en wat rust voldoende zijn. Nee, wij gaan er juist van uit dat u opnieuw moet leren het juiste bewegingspatroon te maken. Alleen wanneer u de juiste motorprogramma's bezit en ze weet te gebruiken, kunnen we rekenen op vermindering van klachten en het wegblijven ervan.
Houding, psychosomatiek en mentaliteit
Bovenstaande in aanmerking genomen is het dus bij de revalidatietherapie steeds belangrijker op de houding en het bewegingsverloop te letten. Hierbij speelt de inbreng van bijvoorbeeld de Cesar therapeute een rol. De mentaliteit en/of geestestoestand van de geblesseerde speelt ook een rol. Wanneer deze voor een bepaald percentage in het geding is, kan er een interventie welkom zijn.
Een tennisser die met zijn houding zekerheid en vertrouwen uitstraalt zal een betere techniek hebben, minder snel geblesseerd raken en ook mentaal in de sport hoog kunnen scoren! Ga jij ervoor als patiënt? Wij gaan er voor als je fysiotherapeut / begeleider / coach!!